Nông nghiệp văn minh trước hết phải là nền nông nghiệp bình an

Báo NNVN đã luận bàn sở hữu PGS.TS Vũ Trọng Khải, chuyên gia hòa bình về chính sách sản xuất nông nghiệp và nông thôn, vòng vèo vấn đề này.

Theo PGS.TS Vũ Trọng Khải, trước tiên, chúng ta phải đồng ý sở hữu nhau thế nào là 1 nền nông nghiệp tiến bộ. Ông cho rằng chẳng phải cứ khiến cho nhà kính, khiến nhà lưới thật đa dạng thì đó là nông nghiệp văn minh. mà 1 nền nông nghiệp tiến bộ thì phải đáp ứng được 3 mục tiêu: phát triển kinh tế, phát hành văn hóa - xã hội, bảo vệ môi trường thọ thái tự nhiên và nhân văn.

đó là mục đích tổng quát. Trên hạ tầng ấy, cần xác định các mục tiêu cụ thể của từng giai đoạn sản xuất bằng những tiêu chí cụ thể và thành lập 1 hệ thống chế độ phục vụ cho mục tiêu ấy. chế độ phải huy động được mọi nguồn lực từ nhà nước, công ty, dân cày và nước ngoài để đầu cơ vào nông nghiệp (nhân lực, vốn và công nghệ).

Thưa ông, một nền nông nghiệp tân tiến thì đòi hỏi tối thiểu của nó phải là gì?

Muốn có một nền nông nghiệp tiến bộ, đầu tiên, ta phải lấy mức tối thiểu là 1 nền nông nghiệp an ninh cho người phát triển, người tiêu phí trong và ngoài nước, bình an cho môi trường sinh thái.

hiện giờ chúng ta đã thực thụ bình an thực phẩm hay chưa? Tiêu chuẩn bình an tối thiểu của nông nghiệp Việt Nam bây chừ là VietGAP. Hàng năm, lĩnh vực nông nghiệp vẫn đang xác nhận chỗ A, chỗ B, chỗ C đạt tiêu chuẩn VietGAP…

nhưng diện tích, sản lượng nông sản đạt tiêu chuẩn VietGAP nhận được bao nhiêu phần trăm? Còn lại 1 diện tích lớn, sản lượng béo chưa đạt tiêu chuẩn VietGAP hay bất cứ tiêu chuẩn bình yên thực phẩm nào khác, nhưng vẫn đang nghiễm nhiên được lưu thông, bán buôn trên thị trường nội địa. đó là một nền nông nghiệp đang đầu độc cả dân tộc một bí quyết hợp pháp, mang đúng vậy không?

Lượng nông sản khiến ra mỗi năm, phần lớn đang được cung ứng cho gần 100 triệu người trong nước, phần nhỏ tuổi còn lại dành cho xuất khẩu.

thị trường 100 triệu dân rất mập, rất cần thiết. Chính cho nên, điều đầu tiên nhưng nền nông nghiệp tân tiến phải khiến cho được là cung ứng cống phẩm bình an cho toàn phố hội. Tiêu chuẩn VietGAP đã là tiêu chuẩn tốt nhất thì phải cố gắng làm cho bằng được.

chỉ cần khoảng tới, Bộ NN-PTNT cần xây dựng và khai triển chương trình nước nhà toàn dân phát triển theo tiêu chuẩn VietGAP để cung ứng nông sản an toàn cho thị trường nội địa. Chỉ nông sản đạt tiêu chuẩn VietGAP trở lên mới được lưu thông, bán buôn. nông phẩm không đạt tiêu chuẩn VietGAP thì hoàn thành khoát ko được cho lưu thông.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: Nông nghiệp hiện đại phải kiểm soát an ninh môi trường sinh thái. Ảnh: trần Trung.

Mặt khác, một nền nông nghiệp bình an phải bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho mọi người dân Việt Nam. 1 nền nông nghiệp tiến bộ đầu tiên phải đảm bảo an toàn dinh dưỡng cho phần đông mọi gia đình, người dân Việt Nam. Họ phải mang kỹ năng tậu đủ lương thực và thực phẩm theo nhu cầu dinh dưỡng cho mình.

an toàn dinh dưỡng không hề chỉ miêu tả trong việc cung cấp đủ nhưng mà còn là đúng sở hữu mọi nhu cầu của người dân theo từng lứa tuổi. ngành nông nghiệp Việt Nam cần phải hướng tới mục đích an toàn dinh dưỡng cho từng đối tượng người dân Việt Nam.

1 đòi hỏi cần thiết khác của nền nông nghiệp văn minh là phải kiểm soát an ninh môi trường thọ thái. Đầu thập niên 1990, nước ta đã thực hiện chương trình 327 về phủ xanh đất trống, đồi núi trọc. tuy nhiên, khi thực hiện chương trình này, chúng ta đã có 1 ý kiến ko đúng là cứ cây nào phủ xanh, đất trống đồi núi trọc thì đều là rừng.

Năm 2006, chúng ta lại với chủ trương chuyển 100 ngàn ha rừng tự nhiên nghèo sang trồng cao su. từ chủ trương ấy, lâm trường Minh Đức ở Bình Phước với hơn 40 ngàn hecta rừng thiên nhiên, nay đã trở thành vườn cao su, điều, bưởi da xanh …

đấy là chủ trương sai lạc, do rừng cao su, rừng keo lai, rừng tràm… là những dòng rừng chỉ có 1 mẫu cây, nên không thể kiểm soát an ninh được môi trường sinh thái. Muốn bảo vệ được môi trường sinh thái, thì phải là rừng thiên nhiên, dù là rừng tự nhiên nghèo.

bởi rừng tự nhiên là rừng hỗn giao, đa tầng, đa lớp phân thành thảm thực vật rầm rịt nên mới giữ được nước, làm cho giảm đàn. bọn lụt tàn phá nặng nề hà miền Trung mới đây là một bài học to cho việc rừng tự nhiên bị tiêu diệt trong nhiều năm qua.

Để bảo kê môi trường sinh thái, rừng tự nhiên phải được coi là một phòng ban cần thiết nhất của kết cấu cơ sở sinh thái của giang sơn. với ý kiến đó, tôi cho rằng Bộ NN-PTNT cần thành lập và khai triển một chương trình giang sơn tái lập rừng tự nhiên ở Đông Bắc, Tây Bắc…, khác lạ ở Tây Nguyên.

Nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp mưu trí, nông nghiệp số… là các định nghĩa nhưng mà người ta đang nói tới rộng rãi trong thời gian qua. đó với phải là các nhân tố của nông nghiệp tân tiến không, thưa ông?

vận dụng khoa học cao trong phát hành và quản lí là 1 trong những yếu tố rất quan trọng để hiện đại ngành nông nghiệp.

nhưng nói tới việc áp dụng công nghệ cao, thì với 3 nhân tố phải được phát triển. trước tiên, phải tập huấn một tầng lớp dân cày với học, các “thanh nông tri điền”, các nông dân nhiều năm kinh nghiệm, thay thế cho “lão nông tri điền”, cha truyền con nối.

Chỉ mang 1 đội ngũ công phu trẻ được huấn luyện, lành nghề thì thế hệ thực hiện được thấp tiêu chuẩn VietGAP, áp dụng kỹ thuật cao. thiết yếu chế độ dạy nghề nông không lấy phí cho con em nông dân với điều kiện học xong xuôi phải trở về khiến dân cày.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: Phải huấn luyện những nông dân nhiều năm kinh nghiệm, "thanh nông tri điền". Ảnh: nai lưng Trung.

Luật Đất đai cần phải được sửa đổi theo hướng thừa nhận quyền bốn hữu đất đai của nông dân, tạo cơ sở vật chất pháp lý để tương tác tích trữ, tụ họp ruộng đất. ví như ko sở hữu tích trữ, tụ họp ruộng đất, các người dân cày được đào tạo nghề sẽ ko sở hữu đất dụng võ. có lẽ nào học xong trở về nhà vẫn chỉ quản lý 5 - 7 công đất? Họ cần được quản lý 1 diện tích phát triển đủ mập để có lợi thế kinh tế theo quy mô.

tích tụ, giao hội ruộng đất khiến cho gia tăng quy mô dùng đất của mỗi trang trại để hữu dụng thế kinh tế theo quy mô. tích tụ ruộng nương là phương pháp trang trại dùng vốn của mình (vốn thu thập hay vốn vay) để sắm thêm ruộng rẫy.

Còn giao hội ruộng rẫy là vài trang trại sáp nhập tạo ra một trang trại mập hơn bằng bí quyết tự nguyện hay mua bán. đấy là cơ sở tạo lập vùng phát triển hội tụ, chuyên môn hóa phát hành bền vững và hiệu quả cao, nhờ vận dụng kỹ thuật văn minh.

tạo ra cánh đồng lớn hiện giờ ở 1 số địa phương chẳng hề là tích trữ hay tập trung ruộng rẫy, mà thực chất chỉ là tập hợp phát hành, theo nguyên tắc “liền đồng, cùng trà giống, khác chủ”. những chủ ruộng vẫn là những nông dân nhỏ dại nên rất ko bền vững bởi vì khó quản lí trong việc thực hành tiêu chuẩn kĩ thuật như VietGAP…, và những quy định khác của sản xuất theo hiệp đồng.

yếu tố thứ ba là liên quan khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp. Nông nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt mang 1 vấn đề rất nan giải là biến đổi khí hậu. bởi thế, phải đầu tư mạnh cho công nghệ khoa học, nhất là nhân lực công nghệ để có được những chuyên gia đầu ngành nghề, nghiên cứu tìm ra những giống và khoa học thế hệ vừa thích nghi được sở hữu biến đổi khí hậu, vừa đáp ứng được nhu cầu thị trường.

Trong một nền nông nghiệp tân tiến, dân cày và tổ chức sẽ vào vai trò như thế nào trong việc xuất hiện những chuỗi trị giá nông sản?

xưa nay, chúng ta kể phổ biến về chuỗi giá trị nông sản, nhưng mà ko ai kể rõ trong chuỗi ấy, vai trò từng chủ thể tham gia là như thế nào. bởi thế, cần phải làm cho rõ nội dung này.

Trong mỗi một chuỗi giá trị nông sản, 2 chủ thể quan trọng nhất là tổ chức chế biến, tiêu thụ nông phẩm và nông dân mang những trang trại của họ.

dân cày là chủ thể cần thiết trước tiên trong chuỗi trị giá nông sản. dân cày ở đây phải là nông dân được huấn luyện, khiến chủ các nông trại gia đình phệ nhờ tích trữ, tụ họp ruộng đất, qua đó thế hệ phát triển vùng tạo ra tụ hội, chuyên môn hóa để cung ứng nông phẩm nguyên liệu bất biến về số lượng và chất lượng cho tổ chức chế biến.



PGS.TS Vũ Trọng Khải: tổ chức và nông dân là hai chủ thể quan trọng nhất của chuỗi giá trị nông sản. Ảnh: è cổ Trung.

Chủ thể quan trọng thứ 2 là tổ chức chế biến, tiêu thụ nông phẩm. doanh nghiệp phải vận dụng khoa học cao ngay lập tức bởi vì có thể đầu cơ tìm được ngay. Doanh nghệp phải nhập vai trò nhạc trưởng của chuỗi liên hiệp, biểu lộ qua việc cung cấp đầu vào cho nông dân, khác lạ là giống. vì chỉ sở hữu đơn vị thế hệ biết giống nào phù hợp có công nghệ chế biến và thị phần tiêu thụ.

1 điều nữa hết sức quan trọng là tổ chức phải khiến cho khuyến nông để buộc nông dân phát triển theo đúng quy trình, nhằm đạt được số lượng và chất lượng phù hợp có công nghiệp chế biến và thị trường tiêu thụ.

Trong chuỗi trị giá nông sản, thế mạnh của tổ chức là giải quyết được những trắc trở nhưng mà dân cày chẳng thể giải quyết: thị trường tiêu thụ và nhãn hàng, khoa học và vốn. Về vốn, doanh nghiệp chẳng hề cung ứng vốn cho nông dân giống như ngân hàng, nhưng mà là ứng trước vốn phê duyệt việc cung cấp giống, vật tư đầu vào, chỉ dẫn kỹ thuật…

Điểm yếu của tổ chức là ko bao giờ trực tiếp thực hành thấp các khâu sản xuất mang tính sinh học, mà chỉ sở hữu nông trại gia đình thế hệ khiến được điều này. Ngay cả ở Mỹ và các nước phát hành khác, trang trại gia đình luôn là nhóm sản xuất nông phẩm cơ bản, chứ chẳng hề đơn vị.

Lý vì rất dễ chơi, như câu mà những cụ đã đúc kết “Nhất thì, nhì thục”. thì là đúng khi, thục là đúng cách thức. khiến cho nông nghiệp nhưng mà sai cách, lỡ thì kiên cố thất bại, dù với phân bón phổ quát, giống phải chăng.

người nào khiến được “Nhất thì, nhị thục”? đó phải là những người nhưng mà ích lợi của họ gắn với vật phẩm sau cùng của toàn cục thứ tự tạo ra nông nghiệp. như vậy, chỉ với trang trại gia đình và nông trại cá nhân không với cấp điều hành trung gian thế hệ thực hành được “Nhất thì hai thục”.

bên cạnh đó, nông dân, nhất là các dân cày bự, cần phải được tụ họp vào những cộng tác xã (HTX). do đơn vị chẳng thể cứ tiếp tục ký hợp đồng có từng nông trại, nhưng mà phải ký mang một mối manh là HTX. những HTX nông nghiệp thực thụ trước nhất phải bởi vì những nông dân "lớn" sáng lập và điều hành, dân cày "nhỏ" cùng thừa hưởng lợi từ các HTX này.

Chỉ với những nông dân "lớn" thế hệ sở hữu nhu cầu và khả năng kết hợp chia thành những HTX, chứ chẳng hề các hộ dân cày nhỏ lẻ. Hơn nữa, chỉ sở hữu họ thế hệ với đủ năng lực điều hành HTX, vận dụng công nghệ cao, đạt hiệu quả to, tiến tới đủ năng lực cạnh tranh mang doang nghiệp trong hoạt động cung cấp dịch vụ đầu vào, đầu ra cho nông dân.

Xin cảm ơn ông!